Ondanks alle veranderingen de laatste jaren, bestaat nog altijd het grootste deel van de topmanagers uit mannen. Nederland loopt in dat opzicht zelfs wat achter ten opzichte van bijvoorbeeld landen als Noorwegen. Wanneer je kijkt naar de vereiste kwaliteiten die vaak toegeschreven worden aan topmanagers, is dit gegeven toch wel vreemd. Uit onderzoek van WPP bleek namelijk dat de meeste van de 125 beschreven leiderschapskwaliteiten zich kenmerken als vrouwelijk. Denk daarbij aan empathie, geduld, redelijkheid en tal van andere kenmerken waar mannen lang niet altijd in uitblinken. Om jullie te inspireren hebben we in dit blog daarom een aantal leiderschapslessen van inspirerende vrouwen beschreven.
De toekomst wordt bepaald door wat je vandaag besluit
Kenmerkend voor een mannencultuur is dat er toch wel vaak naar gewin op korte termijn gekeken wordt. Denk bijvoorbeeld aan de financiële sector en de oorzaken voor de kredietcrisis. Diverse specialisten hebben meermaals de verwachting uitgesproken dat als de financiële sector zou worden bestuurd door vrouwelijke leiders, de crisis er nooit was geweest. Daar valt wellicht wat voor te zeggen, zeker als we kijken naar topmanager Hella Tomasdottir. Zij was CEO van de enige bank in IJsland die niet in de problemen is gekomen tijdens de crisis, omdat ze een beleid gericht op de toekomst hanteert. Besluiten die je vandaag neemt, bepalen de loop van je toekomst. Een keuze om op korte termijn voor grote (financiële) klappers te gaan, kan dus zorgen voor grote problemen op de lange termijn.
Je doet het samen, iedereen telt
Het zijn van een topmanager betekent niet alleen het kunnen (durven) nemen van beslissingen. Mannen worden vaak als leider geroemd voor het uitzetten van een koers en vooral het durven en nemen van zware beslissingen. Uiteraard belangrijk, maar er is meer.
Sheryl Sandberg, al jaren verantwoordelijk voor de operatie bij Facebook als COO, staat bekend als leider die niet zo zeer naar zichzelf kijkt, maar naar het hele team. Hoog en laag. Toen Sandberg begon als COO heeft ze, volgens de verhalen, haar eerste periode vooral besteed aan het kennismaken met honderden mensen binnen het bedrijf. Niet in haar eigen kantoortje, maar gewoon op de werkvloer. Ze heeft tal van vragen gesteld om een goed beeld te kunnen krijgen van het bedrijf.
In veel organisaties zijn topmanagers niet heel betrokken met en bij het team. Ze werken veelal via een MT en hebben nauwelijks te maken met de dagelijkse gebeurtenissen op kantoor. Een gemiste kans. Je moet het samen doen, en de oplossingen voor problemen liggen vaak in de handen van de operationele medewerkers in je team.
Het gaat niet alleen om charisma
Charismatische leiders spreken ons aan. Jobs, Mandela, Branson, ze komen standaard terug in de lijst. En terecht uiteraard, vanwege meerdere redenen. Charisma is voor een leider van groot belang, het zet mensen in beweging. Maar we moeten niet denken dat charisma en uitstraling het volledige succes van een leider bepaald.
Het beste en meest sprekende voorbeeld is zonder twijfel Angela Merkel, al bijna 20 jaar de vrouw die het bij onze Oosterburen voor het zeggen heeft. Een ongekende prestatie voor een leider die zich niet kenmerkt als charismatisch. Haar speeches knallen niet van het podium af, hetgeen ook gezegd kan worden van haar voorkomen. Ze stroomt ook niet over van een enthousiasme waarmee ze mensen direct kan motiveren. En toch prijkt Merkel al jaren aan de top van diverse lijsten met ‘meest invloedrijke personen’. Dat ze zich in het Duitse mannenbolwerk heeft opgewerkt is een enorme prestatie.
Wat Merkel als leider zo sterk maakt, is dat ze keuzes durft te maken vanuit het hart, en die ook door durft te zetten. Ook als dat haar niet populair maakt binnen de publieke opinie. Zo maakte ze zichzelf in Duitsland niet bepaald populair door aan haar mening vast te houden dat de EU, en dus ook Duitsland zelf, makkelijk meer vluchtelingen uit Syrië zou kunnen opvangen.
De snelste weg is niet altijd de beste
Nog zo’n power woman die, net als Merkel, al jaren aan de top staat. Oprah Winfrey. Een selfmade vrouw die meermaals heeft aangegeven dat ze ervan overtuigd is dat ze haar positie niet puur op talent heeft behaald, maar vooral door eindeloos geduld en doorzettingsvermogen. De kortste weg naar succes ligt voor de hand, maar is niet altijd de beste weg.
Oprah gebuikt vaak de gevleugelde uitspraak: ‘do the one thing you think you cannot do’. Met andere woorden, doe datgeen waarvan je denkt dat je het niet kunt. Stap uit je comfortzone en kies niet altijd voor de snelste en, op het oog, gemakkelijkste weg. Zeker jonge generaties voelen een sterke druk om te presteren en voelen de noodzaak om snel carrière te maken en succes te boeken. Maar net als met een goede wijn, kwaliteit en succes komt ook met de jaren.
Eerlijkheid duurt het langst
Een groter contrast dan in Amerika kan er vrijwel niet zijn. Aan de ene kant ex president Obama en zijn vrouw, die in hun jaren als bestuurders gepredikt hebben dat eerlijkheid van groot belang is. En aan de andere kant huidige president Trump, die de waarheid vrijwel dagelijks met een korreltje zout neemt om de publieke opinie te beïnvloeden. Twee totaal verschillende werelden. Een president die uit een puur mannenbolwerk komt (Trump) versus een president die zich kwetsbaar durft op te stellen en meer de vrouwelijke kant van leiderschap uitstraalt. En dat was/is ook zeer zeker te danken aan zijn inspirerende vrouw, Michelle Obama.
Michelle Obama staat voor een belangrijke boodschap. In haar ogen telt succes pas als je het ‘fair and square’ verdiend hebt. Dat staat natuurlijk lijnrecht tegenover de cultuur die vaak in het bedrijfsleven leeft, waarbij sluw en politiek slim gedrag gerespecteerd en beloond wordt. Michelle Obama’s quote spreekt boekdelen: ‘We learned about honesty and integrity. That the truth matters. That you don’t take shortcuts or play by your own set of rules and success doesn’t count unless you earn it fair and square.’
Wil jij jouw potentiële kwaliteiten ontwikkelen en inzicht krijgen in talenten en uitdagingen die nodig zijn als leider? Dan bieden wij jou de uitdaging om, samen met andere deelnemers, aan de slag te gaan vanuit de praktijk ontwikkelde training Inspirerend Leiderschap voor ondernemende directeuren en hogere managers.
