Salespijn: hoe ga je om met afwijzing?

Niet zo vreemd overigens. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat sociale pijn (waaronder afwijzing) sterke overeenkomsten heeft met fysieke pijn. Als mensen sociale pijn ervaren, lichten in de hersenen dezelfde gebieden op als bij lichamelijke pijn. Ook komen in die gebieden opioïden vrij, een soort pijnstillers. Bij meer veerkrachtige mensen komen de meeste opioïden vrij: zij hebben het minst last van afwijzingspijn, maar ook zij zijn niet gevoelloos voor afwijzingen.

De angst voor afwijzing leidt vaak tot commercieel duikgedrag. Salesprofessionals vermijden bijvoorbeeld situaties waarin afwijzing mogelijk is. Het gevolg: uitstelgedrag bij acquireren, geen commitment vragen, het omarmen van harmonieus klinkende maar misleidende salestheorieën, veilige bezoeken doen bij bestaande relaties, snel de kortingskaart trekken enz.
Verklaarbaar en logisch, maar funest voor zelfvertrouwen en commercieel resultaat. Daarom is het handig om afwijsangst te managen. En het goede nieuws is: incasseren kun je leren.

Hoe pak je dat aan?

1. Benut je eigen invloed maximaal

Op sommige zaken in sales heb je slechts beperkt invloed. Denk hierbij aan acties van concurrenten, maatschappelijke-en politieke ontwikkelingen, reacties op een Coronavirus, het inkoopproces van klanten et cetera.
Andere factoren heb je wel in eigen hand: de voorbereiding op salesmeetings, vakkennis, offerteteksten, skills, referenties et cetera. Zet hier maximaal op in en benut deze kansen.

Als je dan toch verliest, laat het dan gebeuren door zaken buiten je invloedssfeer. En niet door slordigheid, gemakzucht of gebrek aan discipline bij jezelf.

2. Relativeer afwijzing
Even eerlijk: hoe erg is het nu écht als een klant ‘nee’ zegt. Krijg je daar een ernstige ziekte van? Gaat je partner bij je weg? Of word je ritueel gestenigd in het bedrijfsrestaurant?
Betekent deze “nee” dat u nooit en bij niemand meer iets verkoopt? Betekent het dat u een waardeloze ondernemer, adviseur of verkoper bent? Of betekent het dat u als mens gefaald hebt? Begrijp me goed, dit is geen pleidooi voor roze-bril-kijken of rücksichtslos relativeren, daarvoor zijn de belangen in commercie vaak te groot. Maar een realistische kijk op de feiten helpt je veerkrachtiger om te gaan met afwijzing. Hiermee verklein je het effect van afwijzing op gedrag en voorkom je passiviteit, wegduikgedrag en andere vormen van salessabotage.

3. Beperk de impact van het verlies
Stel dat het elke maand nét wel of nét niet lukt om je commerciële doelstellingen te halen. Het is steeds weer spannend, erop of eronder. Dan komt dat telefoontje: “Helaas, bedankt voor de moeite, maar we kiezen voor je concurrent.” Je gelooft het nauwelijks. Stiekem rekende je al een beetje op deze order. En nu is hij weg. Je voelt je down. Je hebt verloren. Wat nu?
Kijk, hier komt afwijzing keihard aan…

Maar stel nu dat je hetzelfde afwijsbericht krijgt terwijl je uitstekend draait. Commerciële doelstellingen worden ruimschoots gehaald en het perspectief is geweldig! De grootste uitdaging is om de orderstroom goed te managen, de juiste prioriteiten te blijven stellen en ondertussen van het succes te genieten. Je reactie op de afwijzing is dan vermoedelijk anders: “Jammer, ik baal ervan. Maar dit hoort bij sales. En gelukkig zijn er zoveel partijen die wel voor ons kiezen, dat ik m’n tijd en energie liever op hen richt.”

Het verschil? Niet de afwijzing, maar de context is anders. Als je zorgt voor een structurele aanvoer van goede, nieuwe ideeën, afspraken, introducties, proposities en activiteiten is er weinig aan de hand. De “nee” van de één vang je op met de “ja” van de ander. Blijf dus in beweging, spreid je verkoopkansen en beperk je afhankelijkheid van incidentele voltreffers. Afwijzing kun je niet altijd voorkomen, maar een goed gevulde sales-pipeline is een uitstekende pijnstiller.

Conclusie
Afwijzing en sales horen bij elkaar. Maar als u uw eigen invloed maximaal benut, realistisch bent over wat een afwijzing betekent en voldoende kansen blijft creëren, beperkt u de impact en behoudt u uw veerkracht. En juist in deze dynamische tijd is dat een cruciale kwaliteit.

* Check bijvoorbeeld: Social rejection shares somatosensory representations with physical pain | PNAS