Vitaal leiderschap; modewoord, ‘moetje’ of businesscase?

‘Levensvatbaar’. Zo luidt de omschrijving van het woord vitaliteit in het woordenboek. Is het dan eigenlijk niet gek dat nog niet iedere onderneming hier actief mee bezig is? Want we willen toch altijd levensvatbaar zijn? Energiek, krachtig en vol levenslust? Klaar voor de toekomst? Omdat we weten en ook nu ervaren hoe snel alles kan veranderen?

In de praktijk merk ik dat ondernemers vaak niet zo goed weten wat het onderwerp vitaliteit behelst en hoe ze ermee om moeten gaan. Ik kom opmerkingen tegen als: “Dat is toch alleen voor oudere werknemers”, “Ik ga me niet bemoeien met iemands zijn lifestyle” en “Kostbaar”.

Tegelijkertijd hebben ondernemers ook vragen: “Hoe zorg ik voor betrokken en enthousiaste medewerkers”, “Hoe houd ik talenten aan boord” en “Hoe kan ik structureel werken aan een goede inzetbaarheid van mijn teamleden en aan een laag verzuim.” De antwoorden op deze vragen hebben alles te maken met vitaliteit. Geen modewoord, geen moetje maar een échte businesscase.

Diverse onderzoeken wijzen uit dat investeren in vitaliteit gemiddeld het 3-voudige oplevert. Het valt en staat echter wel bij de wijze waarop ondernemers en managers hier leiding aan geven.

Even een PMO (periodiek medisch onderzoek) inzetten en er vervolgens nauwelijks iets mee doen noem ik ‘valse urgentie’. Helemaal wanneer daarna een ‘standaard’ aanbod aan cursussen aan medewerkers wordt gepresenteerd, los van de uitkomsten. Slechts zelden sluiten aangeboden interventies goed aan op de echte vitaliteitsvraagstukken die er spelen in organisaties. En in de meeste gevallen hebben leidinggevenden hierbij geen actieve rol. Omdat ze geen idee hebben hoe hierover het gesprek aan te gaan. En ook niet weten hoe ze ervoor kunnen zorgen dat teamleden zélf verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen inzetbaarheid. Of hoe ze vitaliteit op een positieve manier op de agenda kunnen zetten. Het goede nieuws…. Er is nog veel te winnen!

Het gaat erom dat leidinggevenden (inclusief het middenkader) visie hebben over hoe ze om willen gaan met het belangrijkste kapitaal in de onderneming, namelijk de mensen. Dat ze aandacht willen besteden aan vitaliteit in de breedste zin van het woord. Dat betekent dat je actief aan de slag gaat in je organisatie met fysieke en mentale gezondheid, talentontwikkeling, houding en gedrag en de werkomstandigheden. Dat je als vitaal leider ook zelf eens kritisch in de spiegel kijkt. Om je organisatie en team daarmee blijvend gezond te houden. Levensvatbaar en klaar voor de toekomst. Ben jij een vitaal leider?

Arienne Knol is trainer, coach en ondernemer bij Kenneth Smit