Wat maakt presenteren zo moeilijk?

Het houden van een presentatie, of het nu voor een wildvreemd publiek of een groep collega’s is, blijft voor veel mensen een nachtmerrie! Ze liggen er wakker van of ondervinden er stress door, en zijn dagen, zo niet weken aan het voorbereiden. Wat maakt presenteren toch zo moeilijk en gevreesd? Of is het dat eigenlijk helemaal niet? We proberen het te ontdekken in dit blog, in de hoop je daarmee een steuntje in de rug te kunnen geven.

Wat veroorzaakt de angst voor presentaties?

Om een probleem te kunnen tackelen, is het allereerst van belang om het te begrijpen. Hoe komt het toch dat veel mensen, wie weet jij zelf ook wel, zo bang zijn om te presenteren? De angst voor presenteren wordt ook wel spreekangst genoemd en kent diverse vormen. Sommige mensen hebben er last van tijdens het spreken voor familie/vrienden. Anderen juist voor een groep collega’s, of een volle zaal onbekenden. Als jij er last van hebt ben je zeker niet de enige. Zelfs directeuren hebben er regelmatig last van.

De oorzaken van spreekangst kunnen voor iedereen anders zijn. Meestal is men echter bang voor de reacties. We willen allemaal positief over komen een aardig gevonden worden. Als we presenteren hebben we last van faalangst, omdat we bang zijn dat mensen negatief reageren op ons verhaal. Wat ook een belangrijke rol kan spelen is prestatiedruk. Die klant moet worden binnengehaald en dat brengt een hoop druk mee die soms lastig te verwerken is. Spreekangst kent dus over het algemeen hele natuurlijke en logische oorzaken waar we allemaal last van hebben. De een is er echter meer geoefend in, of wordt er minder door beïnvloed.

Wat kun je doen aan die angst?

Een kant en klare oplossing om jou of een van de medewerkers van je (of zijn/haar) spreekangst af te helpen is er helaas niet. En toch zijn er een aantal praktische tips die jou kunnen helpen met het overwinnen van je angst.

Jij bent de deskundige

Veruit de belangrijkste tip die we je mee kunnen geven is: realiseer je dat jij de ervaringsdeskundige bent! Jij hebt de presentatie gemaakt, en weet vrijwel zeker meer of minimaal net zoveel van het onderwerp als je publiek. Kortom: je hebt een kennisvoorsprong. Om die reden worden er vaak ook maar weinig kritische vragen gesteld over de inhoud van je presentatie. Men ervaart de spreker over het algemeen als een autoriteit/deskundige op het onderwerp. Door je te realiseren dat jij het meeste van het onderwerp weet, wapen je jezelf tegen onzekerheid en angst.

Visualiseer je presentatie

Een presentatie uit je hoofd leren is verleidelijk maar totaal niet verstandig. Door iets uit je hoofd te leren blokkeer je jezelf. Als je even iets niet meer weet loop je vast, wat je angst enkel zal vergroten. Gebruik je sheets als geheugensteuntje! Gebruik afbeeldingen die jou ten alle tijden herinneren aan het verhaal dat je ongeveer wil vertellen, en stop met het schrijven van notities of aantekeningen.

Gebruik voorbeelden

Gebruik altijd voorbeelden uit de praktijk ik je verhaal. Dit houdt het levendig voor het publiek, maar zorgt er ook voor dat de presentatie dicht bij jezelf blijft staan. Door voorbeelden uit je eigen praktijk te pakken, vloeit je onzekerheid over de lezing al snel weg.

Neem de ruimte

Er is niks zo erg als stil moeten staan. Veel sprekers blijven tijdens hun verhaal als bevroren op dezelfde plak staan. Door dit te doen kun je onmogelijk ontspannen. En juist dat ontspannen is erg belangrijk om je angst te beperken. Neem dus de ruimte! Loop wat rond in de zaal, spreek wat mensen aan, maar sta vooral niet continu stil.

Zorg voor een goede voorbereiding

En tot slot, zorg voor een goede voorbereiding! Een van de beste manieren om je angst weg te nemen is door je stuk goed voor te bereiden. Niet uit je hoofd leren dus, maar wel grondig voorbereiden. Als de grote lijnen van je verhaal uitgedacht zijn en in je hoofd zitten, dan is de daadwerkelijke lezing nog maar 10% van het werk. Met een goede voorbereiding kan er nauwelijks nog iets mis gaan. Begin dus op tijd, en steek jouw tijd en energie in de rode lijn van je verhaal, in plaats van het uit je hoofd leren van de teksten die je wil presenteren.

Training Overtuigend presenteren

Hopelijk kunnen deze simpele praktische tips je helpen met het overwinnen van spreekangst. En mocht je er zelf geen last van hebben, dan kun je jouw medewerkers of collega’s wellicht helpen door ze deze tips voor te leggen. Uiteraard kan ook Kenneth Smit je helpen met het overwinnen van angst. We bieden hiervoor een uitgebreide training Overtuigend presenteren aan.